Ministar Ivica Dačić negira upotrebu LRAD-a na protestima u Beogradu
Uvod
Ministar unutrašnjih poslova Srbije, Ivica Dačić, objavio je da je iznesen “ključni dokaz” koji potvrđuje da na nedavnom skupu u Beogradu nije korišćen LRAD (Long Range Acoustic Device), poznatiji kao “zvučni top”. Ovu tvrdnju, kako navodi Dačić, potvrdio je i američki proizvođač Genasys, od koga je MUP Srbije nabavio ove uređaje 2021. godine.
Izjava ministra
U zvaničnom saopštenju, Ministarstvo unutrašnjih poslova Srbije (MUP) prenelo je Dačićevu izjavu:
“Večeras je objavljen ključni dokaz koji ruši sve laži i manipulacije koje se iznose i potvrđuje da smo govorili istinu: da na skupu u Beogradu nije korišten tzv. zvučni top. To je potvrdio američki proizvođač ‘Genasys’.”
Prema njegovim rečima, kompanija Genasys je eksplicitno navela da video i audio snimci do kojih su došli ne potvrđuju upotrebu LRAD-a na protestima održanim 15. marta.
Ključni dokazi
Tvrdnje ministra Dačića dodatno su potkrepljene i izjavom same kompanije Genasys, koja je putem društvene mreže X (nekadašnji Twitter) odgovorila na upite u vezi sa incidentom:
“Video i audio dokazi koje smo dosad videli i čuli ne potvrđuju upotrebu LRAD-a tokom incidenta 15. marta u Beogradu, Srbija.”
Pored toga, u saopštenju se pozivaju na istraživanje koje je sprovela srpska organizacija civilnog društva Crta u saradnji sa stručnom grupom Earshot.
View this post on Instagram
Alternativno objašnjenje zvučnog udara
Organizacija Earshot, prva neprofitna organizacija na svetu koja se bavi analizom zvučnih materijala radi zaštite ljudskih prava i okoline, sprovela je istraživanje koje ukazuje na mogući alternativni izvor zvuka koji je izazvao uznemirenost na protestu.
Na osnovu analize 12 snimaka, od kojih su 4 prikazivala specifičan zvučni fenomen, stručnjaci iz Earshota došli su do sledećeg zaključka:
- Najverovatniji uzrok zvuka bio je Vortex Ring Gun ili Vortex Cannon.
- Ovo oružje izbacuje plin iz cilindra brzinom od oko 300 km/h.
- Pri tome proizvodi zavijajući zvuk nalik zvuku mlaznog motora.
- Takođe generiše vrtložne prstenove koji mogu biti ionizovani.
U svom izveštaju, Earshot je dodao i važno upozorenje:
“Ovo bi moglo izazvati elektromagnetske smetnje uređajima poput slušnih pomagala, što potvrđuju svedočanstva s protesta. Ako se doista radi o vrtložnom topu, snimke bi bile napravljene s udaljenosti veće od 700 metara. Na toj daljini eksplozija oružja više nije čujna, već ostaje samo karakterističan zvižduk pritisnog vala koji se širi od mesta ispaljenja prema okupljenoj masi, izazivajući masovnu paniku.”
Zaključak
Na osnovu dostupnih informacija, proizvođač Genasys, srpska organizacija Crta, kao i stručnjaci iz Earshota, nisu pronašli dokaze da je LRAD korišćen na protestima u Beogradu. Umesto toga, postoji mogućnost da je uzrok zvuka bilo oružje poput Vortex Ring Gun-a, koje može izazvati sniženje zvučnog pritiska i elektromagnetske smetnje.
Iako polemika o incidentu još uvek traje, izveštaji jasno ukazuju na potrebu za dodatnim istraživanjem i transparentnošću u vezi sa ovakvim događajima kako bi se izbegle dezinformacije i javna panika.
