Mnoge zdravstvene vlasti upozoravaju građane da obrate pažnju na simptome COVID-19 koji traju duže od sat vremena, posebno na “novi, kontinuirani kašalj” (kašljanje intenzivno više od sat ili tri i više epizoda u 24 sata).
Tokom posljednjih mjeseci, zdravstvene vlasti širom Evrope sve češće upozoravaju na ponovni porast slučajeva COVID-19, naročito zbog pojave novih varijanti virusa. U fokusu su trajni simptomi, među kojima se posebno izdvaja “novi, kontinuirani kašalj”, koji traje duže od jednog sata ili se javlja tri i više puta unutar 24 sata. Iako se mnogi nadaju da je pandemija iza nas, situacija na terenu ukazuje da virus i dalje kruži među populacijom i povremeno dovodi do povećanja hospitalizacija.
Ovaj članak daje detaljan pregled aktuelnih informacija o simptomima, varijantama virusa koje trenutno dominiraju u Engleskoj i Hrvatskoj, te preporukama koje građani mogu preduzeti kako bi zaštitili sebe i druge.
1. Najčešći simptomi i njihovo trajanje
Prema najnovijim preporukama zdravstvenih vlasti, građani bi trebalo da posebno obrate pažnju na simptome koji traju duže od sat vremena, jer to može ukazivati na infekciju novom varijantom COVID-19. Ključni simptomi uključuju:
- Novi, kontinuirani kašalj – jedan od osnovnih znakova infekcije, definisan kao kašljanje koje traje više od sat vremena ili se javlja tri ili više puta tokom jednog dana.
- Povišena temperatura i drhtavica – uobičajeni pokazatelji da telo reaguje na prisustvo virusa.
- Gubitak ili promjena osjeta mirisa i okusa – simptom koji se najčešće povezuje sa ranijim talasima virusa, ali se i dalje povremeno pojavljuje.
- Kratkoća daha i umor – često prate infekciju, naročito kod starijih osoba i onih sa hroničnim oboljenjima.
- Bolovi u tijelu, glavobolja, bolno grlo i začepljen nos – nespecifični, ali sveprisutni simptomi koji mogu ukazivati na respiratornu infekciju.
- Gastrointestinalni problemi poput proljeva, mučnine ili povraćanja takođe su zabilježeni kod dijela oboljelih.
Zdravstveni stručnjaci naglašavaju da simptomi mogu varirati u intenzitetu i trajanju, te da se kod nekih pacijenata zadržavaju duže, čak i nakon što test pokaže negativan rezultat.
2. Nove varijante: Stratus i Nimbus
Prema podacima UKHSA (Agencije za zdravstvenu sigurnost Ujedinjenog Kraljevstva), u engleskim bolnicama je primijećen porast prijema pacijenata s COVID-19. Posebno su istaknute dvije nove linije virusa: XFG i NB.1.8.1, koje mediji nazivaju “Stratus” i “Nimbus”. Ove varijante trenutno dominiraju u sekvenciranju uzoraka, što znači da su najzastupljenije u analizama genetskog materijala virusa.
Najnoviji nadzor respiratornih infekcija pokazuje da broj pozitivnih slučajeva i hospitalizacija raste, a upravo pomenute varijante doprinose tom trendu. Iako zasad nema dokaza da su značajno opasnije od prethodnih, njihov veći prenosni potencijal čini ih važnim faktorom u praćenju epidemiološke situacije.
Zanimljivo je da su stručnjaci primijetili male razlike u simptomima između Stratusa i Nimbusa:
- Kod Stratus varijante čest je simptom promukao glas, koji se kod mnogih javlja već u ranim fazama bolesti.
- Kod Nimbusa se, s druge strane, izdvaja osobito bolna grlobolja, koja može trajati nekoliko dana i uzrokovati poteškoće pri gutanju.
Ipak, zdravstvene agencije poput UKHSA i NHS-a naglašavaju da se simptomi različitih varijanti mogu preklapati, te da se njihova učestalost može mijenjati u zavisnosti od populacije i perioda cirkulacije virusa.
3. Preporuke zdravstvenih institucija
NHS (Nacionalna zdravstvena služba Engleske) podsjeća da testiranje na COVID-19 više nije obavezno, ali ostaje snažno preporučeno u slučajevima kada se osoba osjeća izrazito loše ili ima visoku temperaturu. U tim situacijama preporučuje se izolacija i izbjegavanje kontakta s drugima dok simptomi ne popuste.
Ako se ipak uradi test i pokaže pozitivan rezultat:
- Odrasli (18+) treba da ostanu kod kuće najmanje pet dana od dana testiranja.
- Djeca i mladi do 18 godina trebalo bi da se izoluju tri dana, jer se smatra da kraće šire virus.
Povratak uobičajenim aktivnostima moguć je kada se osoba osjeća bolje i više nema povišenu temperaturu. Naglašava se da je ključna procjena sopstvenog stanja – ukoliko se simptomi nastave, preporučuje se produženje boravka kod kuće i izbjegavanje javnih prostora.
NHS takođe apeluje na građane da posebno paze na rizične grupe, uključujući:
- starije osobe,
- hronične bolesnike,
- trudnice i
- one sa oslabljenim imunitetom.
Za ove kategorije se i dalje preporučuje pravovremena vakcinacija u skladu sa važećim nacionalnim smjernicama.
4. Epidemiološka slika u Hrvatskoj
Slični trendovi uočeni su i u Hrvatskoj, prema podacima Hrvatskog zavoda za javno zdravstvo (HZJZ) od 14. oktobra 2025. godine. Tokom 41. sedmice (6–12. oktobar), zabilježeno je 1.314 novih prijava COVID-19, dok su evidentirana dva smrtna slučaja (jedan od njih se desio sedmicu ranije).
HZJZ upozorava da se ovi podaci ne mogu direktno upoređivati sa ranijim izvještajima zbog promjena u sistemu prijavljivanja i metodologiji praćenja. Ipak, brojke ukazuju da virus i dalje cirkuliše, mada ne u razmjerama koje bi zahtijevale vanredne mjere.
Zavod apeluje na građane da i dalje budu oprezni i odgovorni, posebno u zatvorenim prostorima i tokom sezonskih respiratornih infekcija. Provjetravanje prostorija, redovno pranje ruku i izbjegavanje većih okupljanja i dalje su najjednostavniji i najefikasniji načini prevencije.
5. Šta građani mogu učiniti sada?
Zdravstvene institucije preporučuju pragmatičan i oprezan pristup. Ključne preporuke uključuju:
- Ostanite kod kuće ako ste bolesni – posebno ako imate visoku temperaturu ili kašalj koji ne prolazi.
- Izbjegavajte bliske kontakte s drugim osobama, naročito s onima koji su imunokompromitovani ili stariji.
- Provjetrite prostorije u kojima boravite, jer svjež zrak smanjuje koncentraciju virusa u zatvorenom prostoru.
- Razmotrite vakcinaciju u skladu s nacionalnim preporukama, jer imunizacija i dalje značajno smanjuje rizik od teških oblika bolesti.
- Posmatrajte simptome – ako razvijete novi, kontinuirani kašalj ili visoku temperaturu, ponašajte se kao da ste zarazni sve dok tegobe ne nestanu.
Samokontrola i odgovorno ponašanje ostaju najvažniji elementi u borbi protiv širenja virusa, naročito u periodima kada zdravstveni sistemi bilježe porast prijema pacijenata.
Iako se čini da je COVID-19 postao dio naše svakodnevice, virus se i dalje prilagođava i razvija nove varijante, što zahtijeva stalnu budnost. Stratus i Nimbus su trenutno najrasprostranjenije linije, ali se njihova klinička slika ne razlikuje dramatično od prethodnih oblika bolesti. Ono što ostaje ključno jeste pravovremeno prepoznavanje simptoma, odgovorno ponašanje i poštovanje preporuka zdravstvenih institucija.
U konačnici, zaštita zdravlja ne zavisi samo od sistema, već i od svakog pojedinca. Ako se osjećate loše, ostanite kod kuće, brinite o sebi i drugima, i pridržavajte se osnovnih higijenskih i preventivnih mjera. Time ne samo da smanjujete mogućnost širenja virusa, već i doprinosite stabilnosti zdravstvenog sistema.
COVID-19 možda više nije globalna kriza, ali i dalje ostaje podsjetnik koliko je važno voditi brigu o zajedničkom zdravlju i odgovornosti.
