Modriča – Organizatori inicijative „Pjevajmo za Halidovu dušu“ saopćili su da je njihov zahtjev za održavanje mirnog okupljanja, planiranog za nedjelju, 12. oktobra 2025. godine u 17:00 sati na Trgu Milana Jelića, odbijen od strane nadležnih institucija.
Modriča i neuspjeli pokušaj zajedničkog sjećanja
U malom bosanskom gradu Modriča, vijest o odbijanju zahtjeva za održavanje mirnog okupljanja pod nazivom „Pjevajmo za Halidovu dušu“ izazvala je niz reakcija među građanima i na društvenim mrežama. Ova inicijativa, koja je trebala okupiti poštovaoce legendarne muzičke ikone Halida Bešlića, imala je za cilj da se kroz pjesmu i zajedništvo oda počast čovjeku koji je obilježio decenije muzičke scene na prostoru bivše Jugoslavije.
Međutim, planirano okupljanje koje je trebalo biti održano u nedjelju, 12. oktobra 2025. godine, u 17:00 sati, na Trgu Milana Jelića, nije dobilo zeleno svjetlo od nadležnih institucija. Prema zvaničnom objašnjenju, organizatori su svoj zahtjev predali prekasno, odnosno u kraćem roku od zakonom propisanih pet dana, što je bio glavni razlog za odbijanje.
Iako bi na prvi pogled odluka mogla djelovati kao puka administrativna procedura, za mnoge građane Modriče ona je imala dublje značenje – simbolizovala je razočaranje što im nije pružena prilika da se na miran, kulturan i emotivan način oproste od umjetnika čije su pjesme decenijama odjekivale njihovim domovima.
Razlozi, reakcije i dublja simbolika
Organizatori inicijative su u saopštenju naveli da razumiju potrebu poštovanja zakonskih procedura, ali su ipak izrazili nezadovoljstvo zbog neujednačenog pristupa institucija prema sličnim okupljanjima. Prema njihovim riječima, slične manifestacije u drugim gradovima Bosne i Hercegovine, pa čak i u zemljama regiona, odobravane su u znatno kraćim rokovima.
„U mnogim sredinama ljudi su se mogli okupiti i nakon samo jednog ili dva dana od podnošenja zahtjeva. Takva okupljanja su, istina, bila spontana, ali su imala isti cilj – izraziti poštovanje prema Halidu Bešliću i njegovom neizmjernom doprinosu muzici“, naveli su organizatori.
Oni su naglasili da njihov cilj nije bio organizovanje koncerta, zabave ili javnog performansa, već mirnog okupljanja građana, koji bi zajedničkim pjevanjem odali počast jednom od najomiljenijih izvođača u regionu. Prema njihovom tumačenju, takav čin bi predstavljao skroman, ali snažan izraz zahvalnosti prema umjetniku čije su pjesme pratile živote miliona ljudi.
Proceduralni aspekt: zakonski rokovi i institucionalna rigidnost
Prema važećim pravilima, svako javno okupljanje u Bosni i Hercegovini mora biti najavljeno najmanje pet dana prije održavanja. Ova regulativa uvedena je radi osiguranja javnog reda, bezbjednosti i adekvatne pripreme nadležnih službi. Međutim, organizatori tvrde da je u sličnim situacijama ta odredba često tumačena fleksibilno, posebno kada je riječ o spontanim okupljanjima s humanim ili kulturnim povodom.
Odbijanje zahtjeva u Modriči, prema njihovim riječima, pokazuje rigidnost administrativnog sistema koji nije prepoznao emocionalnu važnost događaja. Umjesto da se vidi kao prijetnja javnom redu, okupljanje je moglo biti prilika da zajednica pokaže jedinstvo i saosjećanje.
U tom kontekstu, organizatori su izrazili žaljenje zbog propuštene prilike, ističući da su Modričani poznati po mirnim i dostojanstvenim okupljanjima. Njihov plan je bio jednostavan – zajedno otpjevati nekoliko najpoznatijih Halidovih pjesama, poput „Miljacke“, „Romanije“ i „Zlatnih konjica“, i tako simbolično ispratiti umjetnika koji je, kako navode, „ostavio neizbrisiv trag u našim srcima“.
Reakcije građana: između razumijevanja i razočaranja
Na društvenim mrežama pojavile su se brojne reakcije. Neki su izrazili razumijevanje prema odluci vlasti, navodeći da se pravila moraju poštovati bez izuzetaka, kako bi se izbjegle potencijalne komplikacije i narušavanje javnog reda.
Međutim, mnogo veći broj komentara bio je ispunjen ogorčenjem i tugom. Građani su isticali da se nije radilo o političkom niti protestnom okupljanju, već o iskazu poštovanja prema osobi koja je predstavljala kulturni simbol jedne epohe.
Jedna građanka je napisala:
„Ne tražimo ništa osim da zapjevamo za čovjeka koji nas je godinama spajao pjesmom. Ako to nije dozvoljeno, čini se da smo izgubili i onu posljednju nit zajedništva.“
Drugi su podsjetili da su u gradovima poput Sarajeva, Tuzle i Banja Luke slične inicijative prošle bez problema, što su vidjeli kao dokaz selektivnog pristupa institucija.
Simbolika događaja „Pjevajmo za Halidovu dušu“
Naziv same inicijative – „Pjevajmo za Halidovu dušu“ – nosi duboku simboliku. U regionu gdje su pjesme Halida Bešlića često bile most između generacija i naroda, ideja zajedničkog pjevanja predstavljala je duhovni i emotivni čin zajedništva.
Organizatori su naglasili da događaj nije imao nikakvu komercijalnu, političku ili ideološku pozadinu. Naprotiv, cilj je bio da se ljudi okupe u tišini, bez scenografije i muzike s razglasa, i u zajedničkom glasu otpjevaju nekoliko njegovih najpoznatijih pjesama.
Takav koncept je, prema riječima inicijatora, trebalo da pokaže snagu emocije i poštovanja, a ne samo popularnost umjetnika. „Halid nas je ujedinjavao pjesmom, pa neka nas i sada, kada ga više nema, pjesma ponovo ujedini“, naveli su u svom saopštenju.
Šira društvena dimenzija
Odbijanje okupljanja u Modriči izazvalo je i raspravu o odnosu između institucija i građanske inicijative. Mnogi su se zapitali zašto vlasti nisu pokazale više razumijevanja prema događaju koji je imao kulturni i memorijalni karakter.
U eri u kojoj se često ističe potreba za zajedništvom i kulturom sjećanja, slučaj Modriče postao je primjer nesklada između formalnog zakona i duhovne potrebe građana.
Sociolozi su već ranije ukazivali da je u bosanskohercegovačkom društvu prisutna duboka emocionalna povezanost s javnim ličnostima, posebno s onima koji su svojim radom predstavljali autentičan glas naroda. Halid Bešlić, poznat po svojoj skromnosti i jednostavnosti, bio je upravo takva figura – umjetnik koji je spajao, a ne dijelio.
